Toegang tot het recht in een veranderende maatschappij

De kernvraag in deze cursus is: heeft iedereen in Nederland wel in gelijke mate toegang tot het recht? In formele zin is die gelijkheid in de wet wel gewaarborgd, maar de praktijk blijkt echter weerbarstiger. In deze cursus analyseren we die ongelijkheid in het licht van een veranderende maatschappelijke context. Dit raakt direct aan klassieke rechtssociologische thema’s als Recht & Macht, Recht & Legitimiteit en Recht & Sociale cohesie. We lezen voornamelijk rechtssociologische teksten.

‘Toegang tot het recht’ was in de jaren 70 hét thema van de (opkomst van de) rechtssociologie in Nederland. Dat mensen gelijke kansen moeten krijgen om ‘hun recht te halen’ is nu nog steeds (of misschien beter: juist weer) heel actueel en relevant. Het gaat daarbij over beschikbare rechtsbijstand, beschikbare informatie en advies, over toegang tot de rechter en over alternatieven voor een gang naar de rechter. Met de bestudering van die feitelijke functionering van het recht (law in action) onderscheidt deze rechtssociologische zich van overige rechtswetenschappelijke disciplines, die veelal zijn gericht op de normatieve gelding van het recht (law in the books).

Deze cursus kent zogeheten werkcolleges of seminars van 4 keer 45 minuten onderwijs. Gedurende de eerste anderhalf uur wordt in college-vorm de theorie van de betreffende week onderwezen, waarna in werkgroep-vorm aanvullende en verdiepende teksten worden behandeld. Tijdens de werkcolleges wordt ook gewerkt aan het schrijven de paper en het verzamelen van daartoe benodigde data (middels interviews).

Plaats van de cursus in het curriculum:

• Juridische keuzecursus bachelor Rechtsgeleerdheid

Kennis, begrip en inzicht

Na afloop van de cursus:

• begrijpt de student dat gelijke toegang tot het recht in Nederland geen feitelijke (empirische) vanzelfsprekendheid is en begrijpt de student de plek van het recht in het bredere geheel van de samenleving;
• heeft de student kennisgemaakt met een sociaalwetenschappelijke bestudering van het recht, van Alternatieve vormen van conflictoplossing (ADR), en van de actuele thematiek rondom Maatschappelijk Effectieve Rechtspraak (MER);
• kent de student enkele belangrijke concepten en theorieën van de rechtssociologie;
• heeft de student kennisgemaakt met sociaalwetenschappelijke onderzoeksmethoden;
• heeft de student kennisgemaakt met actueel Nederlands rechtssociologisch onderzoek en de resultaten daarvan.

Contextuele inbedding
Na afloop van de cursus:

• heeft de student inzicht in de wisselwerking tussen recht en samenleving, namelijk: enerzijds de invloed van recht op de samenleving en anderzijds de invloed van de samenleving op het recht en het verband daartussen;
• heeft de student inzicht in de huidige maatschappelijk context in relatie tot het recht, in het bijzonder tot toegang tot het recht;
• is de student in staat om actuele casus met betrekking tot de feitelijk toegang tot het recht vanuit een rechtssociologisch perspectief te begrijpen.

Vaardigheden

Na afloop van de cursus:

• is de student in staat om zelfstandig een rechtssociologisch standpunt op een bepaalde casus te formuleren;
• heeft de student zijn/haar onderzoeksvaardigheden verder ontwikkeld;
• kan de student op basis van een zelfstandig geformuleerde empirische onderzoeksvraag een beargumenteerd rechtssociologisch antwoord geven;
• kan de student op gestructureerde wijze schriftelijk verslag doen van verkennend sociaalwetenschappelijk onderzoek;
• heeft de student kennisgemaakt met het afnemen van interviews;
• heeft de student geoefend met communicatievaardigheden (tijdens interviews en bij de paperpresentatie);

Ben je student aan de Eindhoven University of Technology (TU/e) of Wageningen University & Research (WUR)? Schrijf je dan in voor deze cursus via eduXchange.nl

Je moet voldoen aan de volgende eisen

• Alle onderstaande cursussen zijn behaald
• Inleiding verbintenissenrecht (RGBUPRV001)
• Inleiding goederenrecht (RGBUPRV002)
• Grondslagen van recht (RGBUSBR001)
• Inleiding staats- en bestuursrecht (RGBUSBR002)
• Inleiding strafrecht (RGBUSTR001)