Ethiek in de Innovatieve Gezondheidszorg

Nadenken over de waarde én de grenzen van technische innovaties in de gezondheidszorg vanuit multidisciplinair ethisch perspectief. Ethische thema’s en dilemma’s in de sterk veranderende gezondheidszorg: dagelijkse kost in de media. Kwesties die niet alleen artsen aangaan, maar vaak ook de samenleving. Moet alles wat kan? Waar liggen de grenzen van het beslissen over leven en dood, over kwaliteit van leven, over gebruik van menselijke embryo’s, organen? Hoe maakbaar is de mens? Gaat technologie onze gezondheid en dus ook onze gezondheidszorg beheersen? Is dat een GOEDE ontwikkeling? In deze minor ethiek ontwikkel je jezelf tot een academicus met kennis over deze thema’s en met inzicht in steekhoudende argumenten en weloverwogen standpunten.

Bekijk de video en leer meer over deze minor.

Het programma van de minor biedt een afgewogen mix van ethische thema’s in de gezondheidszorg zowel rond directe patiëntenzorg als rond technische innovaties. Denk aan: ethiek van e-Health en apps, voortplantingsgeneeskunde, transplantatiegeneeskunde, technologie in de zorg voor ernstig zieke kinderen en volwassenen, robotica in de zorg voor ouderen etc. De minor biedt theoretische achtergrondliteratuur, maar
vooral ook actuele discussies en een verdiepende kijk op de implicaties van technologische innovaties op de werkvloer van de zorg.

Het onderwijs wordt gegeven door ervaren docenten met verschillende achtergrond (disciplines): ethici, artsen, gespecialiseerde verpleegkundigen, historici, juristen, beleidsadviseurs, technologen en ook patiënten.
Van de studenten wordt een actieve studiehouding verwacht; het onderwijs is bijna geheel verplicht en er moet veel literatuur bestudeerd worden.

De minor bestaat uit een samenhangend programma waarbij studenten én in groepjes én individueel werken.
De individuele opdracht is een essay-opdracht: de student kan kiezen uit een aantal onderwerpen en krijgt goede begeleiding bij het denk- en schrijfproces.

Een belangrijke groepsopdracht is een project over ‘technologische innovaties in de zorg’; de studenten buigen zich in groepjes over een reële ‘case’ die gepresenteerd wordt door zorgprofessionals om te komen tot een advies met aandachts- en verbeterpunten voor de daadwerkelijke inzet van bepaalde technologie in de zorgpraktijk.
Verder zijn er diverse groepsopdrachten in het kader van ‘huiswerkopdrachten’; het streven is om de groepjes te wisselen in samenstelling zodat de studenten elkaar goed leren kennen en goed leren samenwerken. En dit bevordert ook de gezelligheid in de groep!

Na afloop van deze minor kan de student:

• De belangrijkste ethische debatten over technologische innovaties in de gezondheidszorg toelichten vanuit het perspectief van de gezondheidsethiek, de filosofie van de geneeskunde, gezondheidsrecht, en op onderdelen de achtergronden en geschiedenis van deze debatten.
• De verschillende ethische theorieën en benaderingswijzen die gehanteerd worden in de gezondheidsethiek onderscheiden en toepassen.
• Morele dilemma’s rond patiëntenzorg en technologie uit de praktijk van de gezondheidszorg herkennen, beschrijven, en analyseren.
• Een onderbouwd oordeel vormen over een ethisch vraagstuk in de gezondheidszorg en daarover schriftelijk verslag doen.
• Argumenteren en discussiëren over een moreel probleem in de gezondheidszorg.

Onderwijswerkvormen

• kleinschalig interactief onderwijs: interactieve hoorcolleges, groepsdiscussies en presentaties
• intensief onderwijs: per week minimaal 8 contacturen met docenten met kennis van de praktijk van de zorg
• minimaal 20 uur studiebelasting per week in groepsopdrachten en zelfstudie
• verplicht onderwijs om groepsvorming te stimuleren en een veilige sfeer waarin diepgaande discussies met respect voor ieders inbreng mogelijk zijn.
• veel inzet op levendige discussies over actuele ethische thema’s in de gezondheidszorg.

Onderwijsmateriaal

• Leerboek ethiek in de gezondheidszorg; ten Have, ter Meulen e.a. Bohn Stafleu van Loghum 2020
• Geselecteerde teksten die via Canvas beschikbaar gesteld worden.

Wijze van tentaminering

1. Individueel digitaal portfolio: bestaande uit verschillende thuistoetsen die gedurende de minorperiode gemaakt moeten worden (45%)
2. individuele schriftelijke schrijfopdracht (35%)
3. Groepsopdracht : project (20%)

Samenstelling eindcijfer
Het eindcijfer van de minor wordt bepaald door weging van de verschillende toetsonderdelen.
De wegingsfactor (in percentages) staat per toetsonderdeel vermeld.

Alle afzonderlijke toetsingsonderdelen dienen met een voldoende (minimaal 5,5) te worden afgesloten.

Deze minor is vooral interessant voor studenten Geneeskunde, Klinische Technologie en Gezondheidswetenschappen.
Daarnaast ook voor studenten Filosofie, Rechten, Psychologie, Pedagogiek, Biomedische Wetenschappen en Economie die zich speciaal interesseren voor de innovaties in de gezondheidszorg. Tijdens de minor wordt rekening gehouden met de diverse achtergronden van de studenten, zodat de verschillende interesses voldoende aandacht krijgen en er bovendien gelegenheid is van elkaar te leren.

Deze minor wordt in het Nederlands aangeboden, maar er wordt een voldoende beheersing van het Engels verwacht omdat een deel van de onderwijsteksten in het Engels zal zijn.
Enige basiskennis van de gezondheidszorg is van belang; van groter belang is echter de motivatie om zich te willen verdiepen in nieuwe ontwikkelingen in de gezondheidszorg en de discussies die deze oproepen.

Het onderwijs wordt overdag aangeboden; aanwezigheid is verplicht.