Ontwerpen van onderwijs

In deze minor maak je kennis met het vakgebied onderwijskundig ontwerpen, dat zich bezighoudt met de manier waarop mensen leren en hoe je ze daar het best toe kan uitnodigen en in kan begeleiden. Je ontwikkel onderwijskundige ontwerpvaardigheden die je kunt gebruiken om onderwijs te ontwikkelen dat aansluit bij de leerbehoeften van je doelgroep. In deze minor zullen dat leerlingen in het basisonderwijs of voortgezet onderwijs zijn, maar de ontwerpprincipes die je leert zijn overal waar geleerd wordt toepasbaar. Dus je kunt de principes ook gebruiken in een werkcontext (zoals in een training ‘omgaan met stress’, in het leren van een computerprogramma), of in de context van vrije tijd (zoals leren tekenen, leren schaken, leren dansen). Met andere woorden: in deze minor ontwikkel je theoretische inzichten en praktische vaardigheden op het gebied van onderwijskundig ontwerpen die je later kunt toepassen voor doelgroepen in alle levensfasen en in elke context.

Als jij creatief kunt denken en energie krijgt van het bedenken van innovatieve, uitdagende, effectieve, betekenisvolle onderwijsmodules, dan is deze minor waarschijnlijk wat voor jou!

In deze minor ga je samen met een medestudent een onderwijsmodule ontwerpen voor leerlingen op een school in het primair onderwijs. Je kiest in overleg met de school het onderwerp, de leerdoelen en de werkvormen van de module. Het kan een lessenserie zijn over weerbaarheid, over een onderwerp in de geschiedenis of economie (als je bijvoorbeeld geschiedenis of economie studeert), maar ook over vriendschap of een serie judolessen als dat je hobby is et cetera. Je werkt negen weken aan deze opdracht die eindigt met een onderwijsontwerp dat je ook in de praktijk van het onderwijs hebt getest.
De minor is zo ontworpen dat je de theorie die je aangeboden krijgt direct kunt koppelen aan je praktijkopdracht. In de eerste module behandelen we de ontwerptheorieën en modellen, en de achterliggende theorieën op het gebied van leren, motivatie, instructie en didactiek, media en toetsing. De theorische inzichten die je hebt opgedaan, gebruik je vervolgens in de tweede module waarin je een ontwerp gaat maken en gaat testen. In de eindopdracht beschrijf je het ontwerp, onderbouw je het ontwerp met de theorie en evalueer je de kwaliteit van je ontwerp nadat je het hebt getest.

Modules

1. Introductie in onderwijskundig ontwerpwetenschap en ontwerp van lessenserie
2. Uitvoeren en reflectie op lessenserie in de praktijk

Module 1

Inhoud: In de eerste module behandelen we de ontwerptheorieën en modellen, en de achterliggende theorieën op het gebied van leren, motivatie, instructie en didactiek, media en toetsing. Op basis van de theorie maak je een onderwijsontwerp voor een lessenserie.
Onderwijswerkvorm: Activerende werkcolleges
Onderwijsmateriaal: Artikelen beschikbaar via Canvas en kennisclips
Contacturen: 5 uur per week
Zelfstudie: 20 uur per week

Module 2

Inhoud: In deze tweede module ga je de lessenserie uitvoeren en onderzoeken in de praktijk. Je onderzoekt of de doelen uit het ontwerp worden behaald en doet aanbevelingen voor verbeteringen.
Onderwijswerkvormen: Activerende werkcolleges en praktijk oriëntatie
Onderwijsmateriaal: Artikelen beschikbaar via Canvas en kennisclips
Contacturen: 5 uur per week
Zelfstudie: 20 uur per week

Aan het einde van de minor zijn studenten in staat om:

• de opgedane kennis van en inzichten in de relevante onderwijsontwerptheorieën gebruiken in hun eigen ontwerpproces voor een lessenserie,
• een lessenserie te ontwerpen rekening houdend met heterogeniteit van de doelgroep,
• keuzes in de lessenserie te verantwoorden vanuit de onderliggende leer- en instructietheorieën,
• te reflecteren op het eigen onderwijsontwerp middels ontwerpgericht onderzoek,
• te reflecteren op klassenmanagement op basis van eigen ervaringen met het uitvoeren van de lessenserie in de praktijk,
• te oordelen of het onderwijs voor jou een passende werkcontext is.

Deze minor is interessant voor studenten die geïnteresseerd zijn in het ontwerpen van onderwijs en zich hier breder op willen ontwikkelen. De minor is toegankelijk voor alle studierichtingen van de EUR, en daarnaast zijn studenten uit Delft en Leiden welkom.

In de minor maken we gebruik van kleinschalig activerend onderwijs, aangevuld met verdiepende colleges. Een uniek onderdeel is de grote praktijkcomponent in de onderwijspraktijk. Mocht je je willen oriënteren op het werken in het onderwijs, dan is dit de ideale minor.

Studenten die deze minor succesvol afronden en voldoen aan de Methoden en Technieken eis (minimaal 10 EC) kunnen na het behalen van hun WO bachelor instromen in de Masterspecialisatie Onderwijswetenschappen.

Onderwijswerkvormen
Hoorcolleges, activerende werkcolleges en praktijk oriëntatie

Onderwijsmateriaal
Boeken, artikelen beschikbaar via Canvas en kennisclips

De basisboeken die in de Minor gebruikt zullen worden:

1. Valcke, M. (2021). Deel 1 en 2 Onderwijskunde als ontwerpwetenschap: Van leren naar instructie(1e editie). Acco Leuven / Den Haag.

2. van Turnhout, K., Andriessen, D., & Cremers, P. (2023). Handboek ontwerpgericht wetenschappelijk onderzoek: Ontwerpend onderzoeken in sociale contexten(2e druk). Boom.

3. Dick, W., Carey, L. & Carey, J.O. (2005). The systematic design of instruction (6e editie).Pearson.

Wijze van tentaminering
De eindopdracht van de minor onderwijsontwerp bestaat uit twee onderdelen:

• Groepsopdracht (40%): Analyse en verantwoording van de lessenserie

• Individuele opdracht (60%): Uitwerking en reflectie

Samenstelling eindcijfer
Het eindcijfer wordt gevormd door de scores op beide producten.Het eindcijfer dient voldoende (5.5 of hoger) te zijn.