Orthopedie en Sportgeneeskunde

Sporten is gezond, maar de keerzijde is het ontstaan van blessures. De preventie en behandeling van sportblessures staan centraal in deze minor. Tijdens deze minor krijg je een indruk van het werk van een orthopedisch chirurg en sportarts en worden de ervaringen van de sporter met een blessure gedeeld. De biomechanische aspecten van sporten worden belicht en er wordt een kijkje gegeven in het werk als teamarts van een sportorganisatie. Praktische vaardigheden, zoals uitvoeren van chirurgische technieken op saw bones, tapen en repositie van een gewricht, worden geoefend.

De student zal steeds moeten schakelen van klinische waarneming naar basale kennis van de pathofysiologie van sportblessures. Daartoe moet verdieping plaatsvinden in de letsels van het bewegingsapparaat die frequent bij sportbeoefening ontstaan. Letsels van bot-, kraakbeen-, spier- en peesweefsel komen aan bod. Het begrijpen en adequaat kunnen behandelen van sportblessures vereist kennis van de anatomie, (patho)fysiologie en biomechanische aspecten.

De minor bevat onder andere:

• ‘real-life’ sportmedische casuïstiek
• ‘live surgery’: een interactieve onderwijsvorm waarbij middels een videoverbinding een operatie van dichtbij kan worden meegemaakt
• praktijkervaring bij verschillende sportzorg professionals: sportfysiotherapeuten, het sportblessurespreekuur van de sportartsen en de orthopedisch chirurgen en bijwonen van operaties van orthopedisch chirurgen
• oefenen van practische activiteiten: zoals het uitvoeren van lichamelijk onderzoek, oefenen van echografie bij peesblessures, tapen van de enkel, een voorste kruisband reconstructie oefenen op op saw bones, het reponeren van een geluxeerd gewricht op een oefenmodel, een wervelkolom stabiliseren en het voordoen en instrueren van oefeningen voor sportblessures.
• Het beoefenen van specifieke sporten, met daaraan gekoppeld onderwijs over de sportmedische aspecten van deze sporten.
• een schrijfopdracht: bij deze opdracht wordt een expert op een sportmedisch gebied geinterviewd en zal er een krantenartikel worden geschreven
• een journal club: in koppels zullen studenten innovaties in sportmedische wetenschappelijke literatuur aan elkaar presenteren
• gastcolleges van zorgverleners werkzaam in de topsport: de bondsarts en orthopedisch chirurg van het Nederlands voetbalelftal, de bondsarts van de atletiekunie en de clubarts van Feyenoord.

Na afloop van deze minor kan de student:

• epidemiologie van de meest voorkomende sportblessures aangeven
• relevante afwijkingen van de anatomie en biomechanica bij frequent voorkomende sportblessures benoemen
• de ontstaanswijze van specifieke blessures in verschillende sporttakken begrijpen
• klachten en manifestaties van veel voorkomende sportblessures benoemen
• de belangrijkste beeldvormende technieken benoemen die kunnen worden ingezet bij veelvoorkomende sportblessures en de uitslagen van beeldvorming interpreteren
• de effecten van conservatieve en chirurgische behandeling inschatten op basis van de wetenschappelijke literatuur
• de snelheid van een normaal revalidatieproces inschatten
• preventieve interventies beschrijven voor de meest voorkomende sportblessures

• Deze verdiepende minor is toegankelijk voor derdejaars Bachelor studenten Geneeskunde en studenten Klinische Technologie (een maximum aantal van 4 KT studenten kan participeren).
• De minor wordt voornamelijk in het Nederlands aangeboden, maar een klein deel van het onderwijs zal in het Engels worden aangeboden. Kennis van de gezondheidszorg is een vereiste.
• Doordat er praktijklocaties extern worden aangeboden, zal de student op sommige momenten moeten reizen binnen de regio Rotterdam en ook incidenteel daarbuiten.
• Er geldt tijdens deze minor een verplichte aanwezigheid voor specifieke onderdelen van het onderwijs.

Inhoudelijke weekplanning
De weken zullen onderverdeeld worden in thema’s op basis van het type sport en de voornaamste betrokken lichaamsdelen. De anatomie, lichamelijk onderzoek, en veel voorkomende pathologieën van deze lichaamsdelen worden binnen deze thema’s besproken.

Gemiddeld ziet een week er als volgt uit:

• een aantal hoorcolleges (+/- 10-15 uur)
• een casusbespreking
• een bespreking van praktijkvoorbeelden zoals een patiëntendemonstratie, oefenen van lichamelijk onderzoek, demonstratie van oefeningen, oefenen van echografie en ‘live surgery’.

Iedere student kan minimaal 1 keer een halve dag meelopen bij een operatie van een orthopedisch chirurg en meedoen met het spreekuur van een sportarts en/of orthopedisch chirurg. Daarnaast bezoekt iedere student 2 keer een externe fysiotherapiepraktijk en/of extramurale sportartsen praktijk.
Verder wordt er een aantal lessen lichamelijk onderzoek gegeven gedurende de 10 weken en wordt een aantal andere praktische vaardigheden geoefend.

Onderwijswerkvormen
In de minor worden de volgende onderwijsvormen ingezet: Inleidende hoorcolleges, werkgroepen, patiëntdemonstraties, korte werkbezoeken, zelfstudieopdrachten, anatomie onderwijs en journal clubs. De nadruk zal liggen op zelfwerkzaamheid in groepsverband en individueel, en kleinschalig interactief onderwijs.

Onderwijsmateriaal
Syllabus met een overzicht van alle onderwijsmomenten met abstracts, leerdoelen en geselecteerde artikelen (de syllabus wordt op Canvas gepubliceerd)
Leerboek Orthopaedie, prof.dr. J.A.N.Verhaar en dr. J.B. van Mourik, 2019 (verplicht)
Clinical Sports Medicine (Nederlandse editie), dr. J.L. Tol en dr. R.J. de Vos, 2016 (facultatief)
Enkele specifieke open access wetenschappelijke sportmedische artikelen

Wijze van tentaminering
Het tentamen wordt digitaal afgenomen. Het tentamen zal bestaan uit meerkeuzevragen en open vragen, waarbij de focus vooral op de open vragen ligt. De beoordeling van dit tentamen telt voor 50% mee met het eindcijfer.

Daarnaast zal er gedurende de hele minor een schrijfopdracht uitgewerkt worden met een schriftelijk product welke meegenomen wordt in de beoordeling. Op basis hiervan wordt een posterpresentatie gemaakt en gegeven. De beoordeling van deze schrijfopdracht met posterpresentatie telt voor 35% mee met het eindcijfer.

In koppels zal een journal club opdracht worden uitgevoerd, waarbij een sportmedisch artikel wordt geëvalueerd en gepresenteerd aan collega studenten. De beoordeling van deze presentatie telt voor 15% mee met het eindcijfer.

Samenstelling eindcijfer
Het eindcijfer bestaat uit drie delen:

1. Afsluitend digitaal tentamen van de minor (bijdrage eindcijfer 50%)

2. Schriftelijke uitwerking van de schrijfopdracht met posterpresentatie (bijdrage eindcijfer 35%)

3. Beoordeling presentatie journal club (bijdrage eindcijfer 15%)

Daarnaast zal gedurende de minor de professionaliteit worden beoordeeld met ‘voldoende’ of ‘onvoldoende’ op basis van aanwezigheid en actieve deelname.
De minimum beoordeling is een 5.5 voor ieder afzonderlijk onderdeel (tentamen, schrijfopdracht en journal club) en een ‘voldoende’ voor professionaliteit.

Feedbackvorm aan de student
De cijfers zullen via Canvas worden gecommuniceerd aan de studenten. Er zal een feedback plaatsvinden van de inhoudelijke beoordeling van de schrijfopdracht en de journal club.
De mogelijkheid wordt aangeboden om het tentamen, de schriftelijke opdracht en de presentatie individueel na te bespreken.