Beleid en Management in de publieke sector

Hoe worden overheidsbeslissingen genomen? En hoe worden maatschappelijke vraagstukken opgepakt? Welke keuzes zijn mogelijk en welke rol kunnen we zelf spelen in dat proces?

Deze minor is een inleiding in de bestuurskunde en geeft naast een inleiding bestuurskunde (‘module inleiding’) dieper inzicht in de twee belangrijkste onderdelen van deze discipline:

1. hoe beleid tot stand komt (‘module beleid’); en
2. wat specifiek is aan management in een publieke context (‘module publiek management’).

Er is zowel aandacht voor de kern van de bestuurskunde (het openbaar bestuur) als voor belangrijke publieke sectoren zoals bijvoorbeeld zorg en onderwijs en de rol van zelforganisatie door burgers.

Als burgers hebben we allemaal te maken met overheidsbeslissingen omtrent de aanpak van maatschappelijke vraagstukken. Ook in ons professionele leven komen we veelvuldig in aanraking met de overheid als de partij waaraan we als maatschappij de aanpak van maatschappelijke vraagstukken hebben uitbesteed en moeten we ons er productief toe kunnen verhouden. Het is dan wel handig om te weten hoe deze beslissingen genomen en uitgevoerd worden, welke keuzes mogelijk zijn en welke rol we zelf kunnen spelen in dat proces. Bestuurskunde is een interdisciplinaire wetenschap waarin inzichten vanuit verschillende disciplines worden geïntegreerd om maatschappelijke vraagstukken te analyseren en te helpen oplossen. Meer concreet gaat het over de aanpak van maatschappelijke vraagstukken (bv. armoede, migratie en integratie, sociale mobiliteit, globalisering, duurzaamheid etc.): Hoe zitten deze vraagstukken in elkaar, welke publieke, private en maatschappelijke partijen zijn er bij betrokken? Hoe kan collectieve actie georganiseerd worden in een complexe, dynamische en hybride wereld, waar de belangen, waarden en institutionele logica’s van partijen geregeld botsen? Hoe maak je een plan van aanpak (beleid) en hoe brengen organisaties in de publieke sector deze in de praktijk (management)? Al deze vraagstukken staan centraal in deze minor.

Deze minor bestuurskunde bouwt dus enerzijds verder op de bestaande kennis van studenten uit hun voorlopleiding en zorgt anderzijds voor een verdieping en uitbreiding van kennis over het onderzoeksobject van de bestuurskunde, het openbaar bestuur. Concreet bestaat de minor uit drie afzonderlijke vakken, die elk op verschillende aspecten van het openbaar bestuur ingaan. In de inleidende module gaat het vooral over de vraag of en waarom een openbaar bestuur nodig is, en hoe dat georganiseerd moet en kan worden. De twee vakken die daarop volgen besteden aandacht aan de werking van het openbaar bestuur. De module Beleid gaat dieper in op de wijze waarop beleid tot stand komt, hoe het wordt uitgevoerd en welke resultaten het bereikt. De module Management gaat enerzijds in op algemene inzichten uit de management-, organisatie- en leiderschapsliteratuur en richt zich anderzijds op de bijzondere kenmerken van deze processen in publieke organisaties.

• de grondslagen en kernthema’s van de bestuurskunde omschrijven;
• in eigen woorden uitleggen welke rol begrippen zoals democratie, legitimiteit, efficiëntie en rechtszekerheid spelen in het functioneren van het openbaar bestuur en het beoordelen daarvan;
• de ideaaltypische fasen van het beleidsproces herkennen (beleidscyclus);
• de rationele, politieke, culturele en institutionele benadering op beleid omschrijven;
• de benaderingen toepassen op de beleidsvorming, implementatie en evaluatie van maatschappelijke vraagstukken;
• de organisatie en werking van het openbaar bestuur en recente veranderingen daarin in kaart brengen;
• de kenmerkende verschillen tussen publiek en privaat management uitleggen en toepassen;
• uitleggen waarom het openbaar bestuur een complex (hybride) systeem is;
• uitleggen waarom maatschappelijke vraagstukken om een interdisciplinaire analyse vragen; en,
• de kennis uit de modulen toepassen in het analyseren en beoordelen van (actuele) maatschappelijke vraagstukken door het openbaar bestuur.

Onderwijsmethode en toetsing
Modules

1. Inleiding Bestuurskunde
2. Inleiding Beleid
3. Inleiding Publiek Management

• Ieder van de drie modules wordt getentamineerd door middel van een schriftelijk tentamen afgenomen via laptops/PC’s. Daarbij wordt deels gebruik gemaakt van MC vragen en deels van open essay vragen.

Om te slagen dient voor elke module minstens een 4 behaald te worden en over de modules heen minstens een 5.5.

Onderwijswerkvormen
Hoorcolleges, zelfstudie, oefeningen op Canvas

Onderwijsmateriaal
Module 1 Inleiding Bestuurskunde
Module 2 Inleiding Beleid
Module 3 Inleiding Publiek Management

Wijze van tentaminering
Ieder van de drie modules wordt getentamineerd door middel van een schriftelijk tentamen. Daarbij wordt deels gebruik gemaakt van MC vragen en deels van open essay vragen.

Samenstelling eindcijfer
Module 1: 33%; Module 2: 33%; Module 3: 34%

• De colleges van de minor worden in het Nederlands gegeven;
• Een groot deel van de literatuur is echter in het Engels;
• De nadruk ligt op zelfstudie waarbij de colleges uitdrukkelijk bedoeld zijn voor nadere toelichting op de hoofdlijnen (theoretisch en via praktijkvoorbeelden), verdieping en verbreding dienen door studenten zelfstandig in de literatuur gezocht te worden;
• In de colleges wordt veel aandacht aan praktijkvoorbeelden gegeven;
• De minor wordt aanbevolen aan WO bachelorstudenten van andere opleidingen die daarna een master bestuurskunde aan de EUR willen doen. In de meeste gevallen volstaat deze minor voor toelating daartoe;
• De minor staat tevens open voor studenten die via een premasterprogramma toegelaten willen worden tot het masterprogramma Bestuurskunde.