Ontwerpen van leersituaties - inleidend

Tijdens deze cursus maak je kennis met onderwijswetenschappelijk ontwerp- en ontwikkelwerk. Het ontwerpen van leermateriaal op basis van grondige onderwijswetenschappelijke analyses is een belangrijke taak voor onderwijswetenschappers. Onderwijsleerprocessen waarvoor de docent of onderwijswetenschapper een ontwerp maakt, kunnen plaatsvinden in klassensituaties op scholen, maar ook daar buiten, zoals in bedrijven en organisaties. In deze cursus werk je vooral in de context van schoolse situaties, in het bijzonder de bovenbouw van het primair onderwijs (groep 5 t/m 8).

Je analyseert, ontwerpt, en evalueert leerprocessen vanuit een concrete vraag, die is aangegeven vanuit de praktijk, binnen de context van Wereldoriëntatie (WO) in het primair onderwijs. Je werkt toe naar het ontwerp en de ontwikkeling van een concreet lessenpakket van vier lessen (waarvan een practicumles), een toets en een docentenhandleiding. Daarbij maak je gebruik van verschillende onderwijswetenschappelijke (ontwerp)principes en ICT. Hoe je tot dit ontwerp bent gekomen beschrijf en verantwoord je in het legitimeringsrapport.

Deze ontwerpprincipes ontleen je aan onderwijswetenschappelijke en leerpsychologische literatuur. Voor een deel levert deze literatuur fundamentele basiskennis om tot ontwerpen te komen. Bijvoorbeeld welke didactische werkvormen en instructiestrategieën bestaan er en tot welke effecten leiden die in combinatie met bepaalde leerlingkenmerken? Welke eisen zijn te stellen aan (visuele, auditieve) media en leermiddelen en wat is de bijdrage van vormgeving aan leerprocessen en leeropbrengsten?

Voor een ander deel ontleen je ontwerpprincipes aan algemene kennis over het ontwerpen. Daarin worden vragen beantwoord als welke stappen er te zetten zijn om te komen van een vaag plan tot een formulering van leerdoelen, tot het ontwerp van een leermiddel, tot een handleiding voor docenten. Aan welke eisen moet een studietekst voldoen? Welke eisen kunnen gesteld worden aan opdrachten, uitgaande van bepaalde leerdoelen?

In de werkgroepen wordt gewerkt aan de inhoudelijke verwerking van de literatuur. Daarnaast wordt er onder begeleiding gewerkt aan het legitimeringsrapport en de ontwerpopdracht.

Aan het eind van de cursus is de student op een praktische wijze ingeleid in de rol van onderwijswetenschappelijk ontwerper en ontwikkelaar. De student is in staat om in teamverband een lessenpakket te construeren en lesmateriaal te ontwikkelen, waarbij gebruik wordt gemaakt van kennis van kwaliteitscriteria voor leerteksten, illustraties en opdrachten.

Je moet voldoen aan de volgende eisen

• Book Morrison, G. R., Ross, S. M., Morrison, J. R., & Kalman, H. (2019). Designing effective instruction, 8th edition. Dit boek is zowel op papier als digitaal te koop. Beide versies zijn toegestaan.
• Book Tim Surma, Kristel Vanhoyweghen, Dominique Sluijsmans, Gino Camp, Daniel Muijs, Paul Kirschner (2019). Wijze Lessen, Twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek
• Items Wordt bekend gemaakt in de cursushandleiding.