Inleiding Onderwijswetenschappen

Er wordt wel eens gezegd dat Nederland 17 miljoen bondcoaches heeft. Soms krijg je ook wel eens het idee dat Nederland ook 17 miljoen onderwijsexperts heeft. Iedereen heeft immers op school gezeten, heeft onderwijs gevolgd en is daarmee in staat een zinnige opvatting over onderwijs en leren te formuleren. Of toch niet? In deze inleidende cursus staan we stil bij een aantal onderwijswetenschappelijke vraagstukken die ook relevant zijn voor actuele onderwijsdiscussies. We bestuderen onderwijswetenschappelijke theorieën die relevant zijn voor deze vraagstukken. Hierdoor zal je leren om op gefundeerde wijze een bijdrage te leveren aan onderwijsdiscussies. Deze cursus is daarom bedoeld voor studenten van de bacheloropleiding Onderwijswetenschappen én studenten die kennis willen maken met onderwijswetenschappen. Vragen die in deze cursus voorbij kunnen komen, zijn vragen als:
• Op welke manier speelt de relatie tussen leerkracht en leerling en rol in de kwaliteit van onderwijs?
• Hoe helpt een smartphoneverbod op de middelbare school voor het leren van leerlingen?
• Hoe verloopt de herziening van het curriculum in het basis- en voortgezet onderwijs en wie zijn daarbij betrokken?
• Op welke manier kan een schoolleider zorgen voor een effectief onderwijsklimaat?

Onderwijswetenschap is de wetenschap die zich bezig houdt met het bestuderen van onderwijs, leren en instructie in verschillende contexten. Hierbij moet je denken aan onderwijs dat wordt georganiseerd in reguliere onderwijsinstellingen zoals basisscholen en universiteiten. Onderwijswetenschappen richt zich echter ook op onderwijsprocessen in bedrijven en organisaties. Tenslotte richt onderwijswetenschappen zich ook op onderwijs dat geen systematisch, gestructureerd karakter heeft. Hierbij kun je denken aan educatieve programma’s ontwikkeld door musea en online leeromgevingen die gratis cursussen aanbieden.

Onderwijswetenschappen houdt zich bezig met vraagstukken die spelen op het bovengenoemde terrein. Vragen die hierbij illustratief zijn, zijn bijvoorbeeld:
• Als een school een onderwijsvernieuwing wil invoeren, is het dan verstandig dat de schoolleiding deze vernieuwing oplegt aan de docenten?
• Hoe komt het dat mensen maar een relatief klein aantal zaken kunnen onthouden en wat betekent dat voor het onderwijs?
• Welke maatschappelijke en sociale factoren belemmeren of ondersteunen leerlingen in hun schoolcarrières?
• Hoe kan een commerciële organisatie het beste ingericht worden, zodat werknemers zich continu blijven ontwikkelen en van elkaar blijven leren?
• Waarom kun je op Nederlandse scholen blijven zitten? En wat zijn de mogelijke nadelige gevolgen van zittenblijven?

In de cursus Inleiding Onderwijswetenschappen maken we ook een begin met de oriëntatie op de arbeidsmarkt. Als onderdeel daarvan ga je bijvoorbeeld op excursie naar een onderwijswetenschappelijke organisatie. In de cursus maken we ook een begin met leren academisch schrijven. Hiertoe volg je een aantal weblectures, maak je enkele kleine schrijfopdrachten en schrijf je in een langlopende opdracht de inleiding van een wetenschappelijk artikel.

Studenten van andere opleidingen of studenten die minor onderwijswetenschappen volgen zijn van harte welkom om deze cursus te volgen. Houd er wel rekening mee dat de cursus is ontworpen voor eerstejaarsstudenten (en is dus een niveau 1 cursus) en dus mogelijk minder uitdagend is als je je al basale academische vaardigheden hebt eigen gemaakt.

1.      *Studenten begrijpen de belangrijkste visies, theorieën en inzichten op het gebied van onderwijs en leren.*  
   

Concreet kunnen studenten onderstaande zaken onderscheiden, beschrijven en uitleggen:
1.1. verschillende actoren in het onderwijs (leerling, docent, schoolleiding, beleidsmakers, etc.)
1.2. de verschillende niveaus (micro, meso, macro) uit het onderwijswetenschappelijk referentiekader
1.3. onderwijsleertheorieën (behaviorisme, cognitivisme, constructivisme) en de implicaties van deze theorieën voor ontwerp van onderwijs
1.4. theorieën over onderwijzen en opleiding van docenten
1.5. theorieën over curriculumontwerp, -implementatie en –evaluatie
1.6. theorieën over schoolorganisatie
1.7. theorieën over de functie van het onderwijs en onderwijsbeleid
1.8. de rol en functie van onderwijskundig onderzoek

2.      *Studenten kunnen aan de hand van een vooraf gekozen onderwijswetenschappelijk onderwerp een introductie van een wetenschappelijk artikel schrijven.*  
   

Concreet kunnen studenten de volgende zaken uitvoeren:
2.1. Zoekstrategieën toepassen voor het vinden van relevante wetenschappelijke literatuur
2.2. De kwaliteit, waarde en bruikbaarheid van wetenschappelijke literatuur kritisch beoordelen voor gebruik in eigen teksten
2.3. Wetenschappelijke artikelen samenvatten en integreren
2.4. De richtlijnen voor wetenschappelijk schrijven (APA) toepassen

3.      *Studenten kunnen een oordeel vormen over de kwaliteit van eigen geschreven producten en producten van medestudenten.*   
   

Concreet kunnen studenten de volgende zaken uitvoeren:
3.1. de meerwaarde van eigen, peer- en docentfeedback beschrijven
3.2. bruikbare feedback formuleren voor medestudenten
3.3. verkregen feedback effectief verwerken in eigen werk

4.      *Studenten kunnen de werkvelden waarin een onderwijswetenschapper zich beweegt identificeren.*
   

Je moet voldoen aan de volgende eisen

• Items Bundel artikelen. Deze wordt voorafgaand aan de eerste bijeenkomst bekend gemaakt.
• Book Publication Manual of the American Psychological Association (7th ed.) (ISBN 9781433832161)