Narratieven in het recht

Cursusdoel
In deze cursus leren studenten verhalende elementen in juridische teksten te herkennen en gaan studenten vervolgens in schrijfoefeningen zelf aan de slag met verschillende manieren om een juridisch verhaal te vertellen (bijvoorbeeld vanuit de verschillende perspectieven van de betrokkenen in een zaak, zoals die van rechter, advocaat of slachtoffer). De auteurs van juridische teksten, zoals de uitspraken van een rechtbank, trachten hun casus en argumentatie neutraal en ondubbelzinnig te formuleren. Toch bevatten deze teksten vaak verhalende en retorische elementen die een bepaald perspectief op de zaak impliceren of die de interpretatie van de lezer beïnvloeden. Achter rechtszaken gaan bijvoorbeeld gebeurtenissen in het leven van de betrokkenen schuil en hun verhaal wordt in de juridische tekst verwerkt. De manier waarop deze verhalen verteld worden, kan grote juridische consequenties hebben.

Vakinhoudelijk
Wetenschappers in het gebied van law and narrative betogen daarom dat juristen inzicht moeten hebben in de rol die verhalen en literaire technieken spelen in de rechtspraak. Dit inzicht kunnen juristen putten uit de letterkunde, een discipline die zich bezighoudt met de analyse van verhalen en gedichten. In deze cursus introduceren we law and narrative en bespreken we de juridische en letterkundige theoretische achtergronden. Aan de hand van enkele concrete juridische casussen gaan we vervolgens oefenen met schrijftechnieken.

Als uitgangspunt nemen we onder andere het arrest van het Europese Hof van Justitie in de zaak Chavez-Vilchez, waarin het levensverhaal van de betrokkenen een centrale rol speelt. Deze zaak is interessant omdat ze meervoudige stemmen vertegenwoordigt en omdat het verhaal dat achter de rechtszaak ligt, uitnodigt om narratieve analyse in het recht toe te passen. De zaak Chavez-Vilchez betreft acht zaken op nationaal niveau bij de Centrale Raad van Beroep van moeders die de nationaliteit van buiten de EU hebben, maar de zorg hebben voor een of meer kinderen met de nationaliteit van Nederland. In het arrest schemeren de levensverhalen van de acht betrokken vrouwen door in een overwegend technische, juridische uiteenzetting over de toepassing en uitlegging van wetsartikelen. Hoe belangrijk is het achterliggende verhaal in deze zaak? Het is dan ook belangrijk om goed te begrijpen hoe deze verhalen worden verteld en welke invloed ze hebben op de overtuigingskracht en de interpretatie van de uitspraak. In korte schrijfoefeningen gaan studenten deze verhalen herschrijven vanuit de verschillende perspectieven van de ‘personages’ – die van de moeder, het kind of de vader – en vanuit de verschillende juridische perspectieven op de zaak.

Cursusdoel

• De studenten kunnen de raakvlakken tussen recht en letterkunde duiden, en de rol die verhalen spelen in de rechtspraak, met behulp van de relevante juridische en letterkundige theoretische achtergronden.

• wordt getoetst aan de hand van het tentamen

• De studenten kunnen narratieve elementen in een juridische tekst analyseren en reflecteren op de manier waarop die bijdragen aan de betekenis van de tekst.

• wordt getoetst aan de hand van het tentamen

• De studenten kunnen in een eigen schrijfproduct narratieve en poëtische technieken toepassen en kunnen een juridische tekst vanuit verschillende rollen en perspectieven opstellen.

• wordt getoetst aan de hand van de schriftelijke opdracht

• De studenten kunnen op een academische manier reflecteren op de toepassing van narratieve en poëtische technieken, en op de verschillende rollen en perspectieven in eigen schrijfproducten.

• wordt getoetst aan de hand van de schriftelijke opdracht

• Studenten kunnen een poëtische houding aannemen en daarop reflecteren.

• wordt getoetst aan de hand van de schriftelijke opdracht

• De studenten kunnen de raakvlakken tussen recht en letterkunde duiden, en de rol die verhalen spelen in de rechtspraak, met behulp van de relevante juridische en letterkundige theoretische achtergronden.
• De studenten kunnen narratieve elementen in een juridische tekst analyseren en reflecteren op de manier waarop die bijdragen aan de betekenis van de tekst.
• De studenten kunnen in een eigen schrijfproduct narratieve en poëtische technieken toepassen en kunnen een juridische tekst vanuit verschillende rollen en perspectieven opstellen.
• De studenten kunnen op een academische manier reflecteren op de toepassing van narratieve en poëtische technieken, en op de verschillende rollen en perspectieven in eigen schrijfproducten.
• Studenten kunnen een poëtische houding aannemen en daarop reflecteren.

Ben je student aan de Eindhoven University of Technology (TU/e) of Wageningen University & Research (WUR)? Schrijf je dan in voor deze cursus via eduXchange.nl

Minimaal 120 studiepunten (ECTS) zijn behaald, waaronder in ieder geval alle cursussen van jaar 1 van de opleiding.

• Reading list Literatuur wordt via Blackboard beschikbaar gesteld.